Xem xét, đánh giá điểm mạnh yếu các phương pháp khử trùng không khí văn phòng, tòa nhà, nhà ở, khu vực công cộng.
Cuộc sống hiện đại có rất nhiều các nhân tố ảnh hưởng đến sức khỏe con người từ môi trường xung quanh như: rác thải, không khí, nước, tiếng ồn, ánh sáng…
Đặc biệt đối với không khí, khi các yếu tố ô nhiễm ngày càng trở nên trầm trọng hơn. Không chỉ là ô nhiễm không khí ở môi trường bên ngoài (hiện nay đang đặc biệt nghiêm trọng), vấn đề ô nhiễm không khí trong chính các tòa nhà, văn phòng, nhà ở cũng ngày một nặng nề, nguy hiểm và khó nhận biết hơn bao giờ hết.
1. Nhận biết các mối nguy hại các nguồn ở nhiễm từ không khí trong tòa nhà
Trong các tòa nhà văn phòng, với số lượng người hoạt động lớn trong một không gian chật hẹp, bạn sẽ phải đối mặt với các vi khuẩn, vi trùng, vi rút lây lan nhanh, nguy hiểm, hay các hợp chất bay hơi VOCs/Odour (Volatile organic compouds) vô cùng độc hại (tiềm ẩn các tác nhân gây ung thư) hoặc các hạt bụi mịn (PM – Particular Material).
Theo Trung tâm kiểm soát Bệnh Tật USA, phân tích các mối nguy hại trong không khí tòa nhà, văn phòng bao gồm:
- 35% từ hạt bụi mịn (Dust & Pollen): Có thể xử lý không khí bằng cách các tấm lọc không khí.
- 31% từ các hợp chất bay hơi (Volatile Organic Compounds như Formandehyde, Tollene…): Cần phải xử lý bằng các phương pháp làm sạch không khí đặc biệt.
- 34% từ vi sinh vật (Living Organisme như vi khuẩn, vi trùng, vi rút, dịch bệnh…): Cần phải xử lý bằng các phương pháp làm sạch không khí đặc biệt.
Vậy làm cách nào để làm sạch không khí tối ưu, và loại bỏ các mối nguy hại tồn tại trong không khí đang là mối quan tâm rất lớn của nhiều người? Các máy lọc không khí, các hệ thống lọc không khí tòa nhà (HVAC) chỉ giúp loại bỏ 35% mối nguy từ không khí, vậy còn cách nào khác hỗ trợ? Cùng TKT Cleaning phân tích chuyên sâu về các phương pháp làm sạch không khí.
2. Các phương pháp làm sạch không khí truyền thống
Các phương pháp làm sạch truyền thống có tác dụng rất hạn chế đối với việc làm sạch không khí văn phòng, tòa nhà.
- Vệ sinh văn phòng hàng ngày, thông thường: bao gồm quét và lau không thể chạm tới mọi ngóc ngách, và không thể duy trì liên tục 24/7.
- Thông gió: mở cửa chính, cửa sổ tòa nhà giúp điều hòa không khí, giảm nồng độ không khí ô nhiễm nhưng không giúp tiêu diệt vi khuẩn, nấm mốc. Ngoài ra chúng còn làm quá tải hoặc giảm hiệu suất của hệ thống máy lạnh hoặc sưởi do bị tổn thất nhiệt.
- Nước xịt thơm phòng: Chúng chỉ giúp che mùi khó chịu bằng mùi hương chứ không xử lý tận gốc các hợp chất bay hơi, mùi hương VOCs/Odour, cũng không tiêu diệt vi sinh vật, vi trùng, vi rút gây hại.
- Tấm lọc không khí: chúng giúp loại bỏ các hạt rắn mịn lơ lửng trong không khí PM, nhưng không thể loại bỏ các hạt siêu mịn hoặc các hợp chất bay hơi hoặc vi sinh vật siêu nhỏ như vi khuẩn, vi trùng, vi rút.
3. Phân tích các phương pháp lọc không khí tăng cường
Các phương pháp lọc không khí tăng cường giúp tăng hiệu quả đối với các việc lọc hạt bụi mịn hoặc lọc các phần tử dễ bay hơi, mùi.
- Electrostatic Precipitator (EP): lọc bằng hút tĩnh điện. Hiệu quả cao trong việc loại bỏ bụi mịn. Tuy nhiên khi ứng dụng cần điện áp cao. Phương pháp lọc này cũng không có nhiệu quả đối với hợp chất dễ bay hơi.
- HEPA Filter: tấm lọc HEPA. Tấm lọc này giúp lọc mọi phần tử lớn hơn 0.3 micromet khi không khi đi qua tấm lọc. Phương pháp này đòi hỏi năng lượng lớn để duy trì dòng khí đi qua tấm lọc, phải thay tấm lọc thường xuyên đắt tiền. Không thể tiêu diệt vi khuẩn, vi rút.
- Tấm lọc Carbon hoạt tính: Có thể loại bỏ các hợp chất bay hơi, mùi khó chịu nhưng cần thay thế thường xuyên, chi phí cao. Chúng không thể duy trì dòng khí tốc độ cao do cần thời gian để hấp thụ các hợp chất dễ bay hơi.
Phân loại và cấu tạo của tấm lọc không khí: https://tktg.vn/tam-loc-khong-khi-phan-loai-va-cau-tao/
4. Phân tích các phương pháp khử trùng không khí bằng ánh sáng
Các ánh sáng diệt khuẩn bao gồm UV A,B & C.
Việc sử dụng ánh sáng để khử trùng không khí đã được áp dụng hơn 60 năm qua giúp tiêu diệt các vi sinh vật, nấm mốc, men mốc… Tuy nhiên chúng chỉ hiệu quả trong các trường hợp sau:
- Khử trùng không khí với bán kính vài cm xung quanh đèn phát
- Khử trùng bề mặt khi chiếu tia UV thời gian dài
- Để lại nhiều bề mặt, không gian chưa được khử trùng.
- Đây là một trong các phương pháp khử trùng thụ động.
5. Phân tích phương pháp khử trùng không khí sử dụng Ozon
- Ozon được tạo thành từ phân tử Oxi nhờ dòng tia sáng UV
- Ozon có tính oxy hóa cực cao giúp chuyển hóa các hợp chất ô nhiễm thành các phân tử vô hại Oxi và nước.
- Ozon tiêu diệt vi sinh vật bằng cách phá hủy màng tế bào của chúng
- Hiệu quả khử trùng không khí của Ozon đã được ghi nhận với nhiều tài liệu và bằng chứng khoa học.
- Tuy nhiên lượng dư Ozon sẽ không tốt, thông thường là dưới 8h, hoặc hàm lượng ozon nhỏ hơn 0.05 ppm
6. Khử trùng không khí sử dụng Ion âm
- Ion âm được hình thành khi phân tử được tích điện âm
- Tác dụng lên toàn bộ phòng, không chỉ không khí
- Tác động lên các vi khuẩn, vi rút gây bệnh (thông thường đều chứa điện tích dương).
- Hiệu quả với việc xử lý mùi như thuốc lá.
- Được tạo ra trong tự nhiên thường gặp như sóng biển hoặc sét đánh.
7. Làm sạch không khí bằng Quang Xúc Tác PhotoCatalytic Oxidation (PCO)
Làm sạch không khí bằng Quang Xúc Tác Photo-Catalytic Oxidation (PCO) ứng dụng theo nguyên lý: Khi tia UV được chiếu vào bề mặt kim loại được phủ TiO2 sẽ tạo ra gốc OH. Gốc OH có tính oxy hóa cao sẽ phá hủy các hợp chất bay hơi thành hợp chất vô hại như carbonic, nước, muối khoáng.
- Hiệu ứng quang điện
- Phương pháp thụ động
- Cần vệ sinh thường xuyên
- Chi phí duy trì rất cao
- Hiệu quả không cao khi bề mặt kim loại bị bẩn, dính dầu mỡ hoặc hơi nước.
8. Corona Discharge (vòng sáng tích điện)
- Mô phỏng tia sét, tạo ra vòng sáng tích điện bằng dòng điện áp rất cao.
- Đồng thời sản sinh ra lượng lớn Ozon, thậm chí vượt ngưỡng giới hạn an toàn cho phép.
- Cần sử dụng điện áp cao, đôi khi khá nguy hiểm.
- Tạo ra các sản phẩm phụ không tốt là NO và Nitric axit
- Triển khai và duy trì hệ thống phức tạp
9. Công nghệ khử trùng không khí mới với công nghệ PhotoPLASMA
- Plasma là dạng thứ 4 của vật chất bên cạnh Rắn, Lỏng, Khí. Chúng là tập hợp các phân tử tích điện âm, dương.
- Công nghệ PhotoPlasma sử dụng phổ sáng UV đặc biệt để biến các vật liệu có sẵn trong không khí như Oxy và nước để tạo ra các gốc tự do và ion (dạng vật chất Plasma)
- Sau đó chúng chuyển hóa các phân tử gây ô nhiễm, hợp chất bay hơi, vi sinh vật thành các phân tử vô hại như cacbonic, nước một cách rất nhanh chóng.
- Công nghệ đã được thử nghiệm và cho thấy khả năng tiêu diệt vi sinh vật như sau:
- H5N1 5.7log hay 99.9998% chỉ sau 0.44s
- Listeria monocytogenes 3 log hay 99.9% chỉ sau 1 phút, hoặc 5 log hay 99.999% sau 2 phút
- coli 0157 bị tiêu diệt 4 log hay 99.99% sau 1 phút, hoặc 5 log hay 99.999% sau 2 phút
- Surface bacteria vi sinh vật bề mặt bao gồm E. coli, Salmonella and Listeria không còn lại sau 24h sử dụng.
- Công nghệ Photo Plasma đã thử nghiệm và cho thấy khả năng loại bỏ các hợp chất bay hơi, Formaldehyde, TVOC and Benzene sau 2 giờ thử nghiệm trong 1 buồng kính 1m3
- Formaldehyde(%): 88
- TVOC(%): 96
- Benzene(%): 95
Các ứng dụng sử dụng công nghệ PhotoPlasma đang được ứng dụng để khử trùng không khí cho các tòa nhà, văn phòng, khu vực công cộng như bệnh viện, trường học, sân bay… ngày một rộng rãi.
Chúng có thể tích hợp với hệ thống lọc không khí HVAC cho các tòa nhà văn phòng để tạo hiệu quả khử trùng không khí kép, đem đến chất lượng không khí tốt nhất, sạch sẽ và an toàn nhất.
Kết luận: Mỗi một phương pháp khử trùng không khí có các hiệu quả và phạm vi ứng dụng khác nhau với chi phí rất khác nhau. Đôi khi cần kết hợp giữa các phương pháp để cho hiệu quả tối ưu với mức chi phí chấp nhận được. Bài tiếp theo TKT Cleaning sẽ đi sâu vào các ứng dụng khử trùng không khí với công nghệ Plasma để tìm hiểu cặn kẽ nhất về công nghệ mới này.
Có thể bạn quan tâm
Video khử trùng không khí
Nguồn: công ty vệ sinh TKT Cleaning